18 መስከረም 2016

ይጸብቑ ይሕመቑ፣ ዝኽርታት ክግጠሙ እምበር ብሃውሪ ክድምሰሱ የብሎምን ዝብል እምነት ኣለኒ። ብወገነይ፣ በቶም ክፋል ኣካላተይ ኮይኖም ዘለዉ ዝኽርታት ዝተፈራረቐ ስምዒት ሓዲሩኒ ይርከብ። በቲ ሓደ ሓበን ዘበገሶ ትብዓት ክስምዓኒ ኸሎ፣ በቲ ኻልእ ድማ ግንብንብ ይብለኒ ‘ሎ። ሎሚ መዓልቲ 18 መስከረም፣ ረዘንቲ ናይ ሓዘን ዝኽርታት ተጻዒኖምኒ ‘ኳ እንተለዉ፣ እዛ መዓልቲ ካብ ዝኽረይ ክትምንዛዕ ኣይክፈቅድን እየ። ምኽንያቱ፣ ሕልናይ ነዛ መዓልቲ ‘ዚኣ እንተረሲዑዋ ብርግጽ ዘኽቲሙ ክተርፍ እዩ።

ኣብ 1980ታት ምስ ከማይ ዝኣመሰሉ ኣሽሓት ቆልዑ ብሓባር ኣብ ዓውደ-ውግእ ኤርትራ እየ ዓብየ። ንሕና እቶም ቆልዑ ስውራ፣ ብዝኽርታት ናይቲ ፍሉይ ቁልዕነት ነንሕድሕድና ንሓዋሩ ዝተኣሳሰርና ኢና። በቶም ጋሃጽሃጽ ዝበሉ ኣኽራናት ሳሕል ኣብ ዝተኸበቡ ብዓትታትን ንግዚኡ ዝተሰንዑ መጽለሊታትን ኢና ዓቢና። ብሰንኪ ‘ቲ ጽንኩር ኩነታት ወለድና ብረት ጸይሮም ላዕልን ታሕትን ይብሉ ስለዝነበሩ፣ ንዓና ዝኸውን ግዜ ኣይነበሮምን። ኣብ ርእሲኡ፣ ሓቀኛ ትርጉም ስድራቤት ክንርዳእ ህጻንነትና ዘፍቅደልና ኣይነበረን።

እወ፣ ኣብቲ በረውረው ዝበለ በረኻታት ሳሕል ጥቡቕ መንፈሳዊ ርክብ ነይሩና። ኣብቶም ንግዚኡ ዝተኻወኑ ክፍልታት ትምህርቲ ኮነ ኣብ ደንደሶም ኣብ ዝርከብ ሩባ ክንጻወት ከለና፣  ዛንታታት ጅግንነት ካብ ምድጋም ሓሊፍና ዓሚቝ ፍልጠት ዕላማታት ናይቲ ሰውራዊ ተልእኾ ኣይነበረናን። ወለድና፣ ብ ደምን ረሃጽን ንብዓትን ዝተጠምሩ ምንብሮም ግን፣ ብኡ ንብኡ ይስወጠና ነበረ።

ወለድና ንሓደ ካብቶም ዝመረሩ ዓውደ – ውግኣት ብረታዊ ቃልሲ ዝተኻየደሉ ግንባር ሓልሓል ክሰብሩዎ ከለዉ፣ ዕንክይክይ እንብል ህጽናት ኢና ዝነበርና። እዚ፣ ድሕሪ ‘ቲ ጅግንነታዊ ውግእ ኣፍዓበት ዝተኻየደ ግጥም ምንባሩ እዩ። እወ፣ ነቲ ገለ ኻባና ስፍሓት ቀይሕ ባሕሪ ንፈለማ ግዜ ብዓይንና ክንርኢ ዘብቅዓና፣ ወለድና ንወደብ ባጽዕ ሓራ ዝገበሩሉ ስርሒት ምሉእ ብምሉእ ክንዝክሮ ዕሸልነትና ይድርተና እዩ። ብዙሕ ከይጸንሐ፣ ሓይሊ ኣየር ኢትዮጵያ ነታ ወደባዊት ከተማ ንምዕናው ዘካየዶ ቀጻሊ ደብዳባት ግን ዝርሳዕ ኣይኮነን። ኣብ ሰማይ ናይ ሞት ደበና፣ ኣብ ዝሓለፍካዮ መሬት ድማ ኣሰር ሬሳታት ይርአ ነይሩ። እዚ ኸኣ ‘ዩ፣ እቲ ንሓዋሩ ዘተኣሳስረና ተመክሮ። ካልእ ብማዕሪኡ ዘራኽበና ፍጻሜ እንተደኣነይሩ፣ እቲ ኣሽሓት ህዝብና ናብ ጎረቤት ሃገር ከምዝስደድ ዝገበረ ከቢድ ሓደጋ ደርቂ እዩ። ከም ህዝቢ፣ ነዚ ከምዚ ዝኣመሰለ ከቢድ ፈተነታት ሰጊርና ምስራርና ‘ምብኣር ተኣምር ‘ዩ።

እቶም ኣብ ቅድሚ ከምዚ ዝኣመሰለ ጽንኩር ፈተነታት ሓጺናዊ ጽንዓት ዘርኣዩ ወለድና ምስ ኣሽሓት ካልኦት ብጾቶም ኣብ መወዳእታ ንኤርትራ ሓራ ከውጽኡዋ ክኢሎም። ኣብቲ እዋን ‘ቲ፣ ኣነ፣ ወዲ ሓሙሽተ ዓመት እየ ነይረ። ሽዑ መወዳእታ ዘይብሉ ዕልልታን ፌስታን ክቕጽል ይዝከረኒ። ኪኖኡ እንታይ ተዓቝሩለይ ከምዝነበረ ግን፣ ኣፍልጦ ኣይነበረንን። ድሕሪ ቁሩብ ዓመታት፣ ኣብ ፈለማ ጉብዝናይ፣ ክልቲኦም ተጋደልቲ ኣቦይን ኣደይን ካብ ገጽ መሬት ምስ ጠፍኡ ግን፣ ዓለመይ ቁልቁል ኣፋ ተደፊኣ ሓርቢቱኒ። እንሆ ድማ፣ ድሕሪ 15 ዓመታት፣ ሎሚ፣ ሃለዋት ወለደይ ዝጠፍኣሉ ዕለት ንመበል 15 ግዜ እዝክር።

18 መስከረም 2001፣ ኣቦይን ኣደይን ኣብ ኤርትራ ጽገናዊ ለውጢ ክተኣታቶ ዝጽውዕ ቅሉዕ ደብዳበ ስለዝጸሓፉ ብዘይፍትሓዊ መንገዲ ዝተመቝሑላ፣ ሃለዋቶም ንሓዋሩ ዝሃጠመላ ዕለት እያ። ከምዚ ዝኣመሰለ ድንገት ክወድቀኒ ፍጹም ትጽቢት ኳ እንተዘይነበረኒ፣ እቲ ዘባህርር ፍጻሜ፣ ነቲ ደላዪ ፍትሒ ህዝቢ ኤርትራ መኣዝን ዕላምኡ ስለዘትሓዞ ክቕበሎ ይግደድ።

ኣነ፣ ኣቦይን ኣደይን ንሓደ ዝጭበጥ ዕላማ ደው ከምዝበሉ ኣጸቢቐ ስለዝፈልጥ ብወለደይ ሕቡን እየ። እቲ ዝወሰዱዎ ስጉምቲ ምልክት ዕቱብ ባህርያቶም እዩ። ንሳቶም ሃናጺ ነቐፌታኦም ዘቕረቡ ልዙባት ተጋደልቲ ደኣምበር፣ ተሻደድቲ በጋሚዶታት ኣይነበሩን። ምእንቲ ቅዱስ ዕላማ ብቕኑዕ ሕልና ደው ከምዝበሉ ዘይፈልጥ ሰብ የለን። ትብዓቶም ድማ ኣብ ጽቡቕ ገጻት ታሪኽ ሰፊሩ ክነብር እዩ። ዋላ ኳ ‘ቲ ኸቢቡኒ ዘሎ ዘይጽወር ኩነታት ንሓራቕን ዘይርትዓውን ግብረመልሲ እንተደፋፍኣኒ፣ ምረት ከይቆጻጸረኒ ነብሰይ ገኒሐ፣ ብኣንጻሩ ነቲ ክብረት ዘለዎ መርገጺ ወለደይ ኣጽኒዐ ክሕዝ እየ መሪጸ።

ዝተናፈቕኪ ኣደይ ወላዲተይ፣ ወረ ስድራና ክህበኪ ፍቐድለይ። እታ ትፈትውያ ኣዴኺ፣ ቅድሚ ሒደት ኣዋርሕ መበል 86 ዓመታ ኣኽቢራ። መሓውራ ከንቀጥቅጥ ኳ እንተጀመረ፣ ኣእምሮኣ ምሉእ ‘ዩ ዘሎ፣ ብዛዕባኺ ጥራይ ከኣ ይሓስብ። ብህይወት ክትቅጽል ዝሕልዋ ዘሎ ሓደ ነገር፣ ናብ ገዛኺ ክትምለሲ ዘለዋ ትጽቢት እዩ።

ዝናፍቐካ ኣቦይ ወላዲየይ፣ ኣብዚ እዋን’ዚ፣ ሰባት መመሊሰ ንዓኻ ይመስል ከምዘለኹ ይነግሩኒ ‘ለዉ። ኣነ ግን ብሓቂ ክነግረካ፣ ደጊምሲ፣ መልክዕካ እንታይ ከምዝመስል ምዝካሩ ኳ ኣጊሙኒ ‘ሎ። ለካ 15 ዓመት ምፍልላይስ ዝኽሪ ኣእምሮ ንምህሳስ ዝፈታተን ሓይሊ ‘ለዎ። ክሳብ ሕጂ ኣጸቢቑ ዝረኣየኒ ነገር እንተልዩ፣ እቲ ድሉው ጉልበትካ ጥራይ እዩ።

ፍትውቲ ርህርቲ ወላዲት ኣደይ፣ ዝናፍቐካ ብዓል ድልዱል ጉልበት ኣቦይ ወላዲየይ፣ ካብ ገጽ መሬት ሓቒቕኩም ብምጥፋእኩም ኣብ ህይወት ብዙሕ ነገራት ከምዝሓረመኒ ክሓብኣልኩም ኣይክእልን እየ። ብርግጽ ንእስነተይ ተሰሪቑ፣ ኣብ መወዳእታ ዘይብሉ ቀጻሊ ቃንዛ ‘የ ዝነበር ዘለኹ። በቲ ሓደ ወገን ግን፣ ንመንፈሰይ ነጻ ስለዘውጻእኩሞ፣ ነዚ ስቅያት ‘ዚ ተቐቢለዮ ‘ለኹ። ኣብ መላእ ዓለም ዘለዉ ኤርትራውያን ስለ ፍትሒ ደው ኢሎም ክዛረቡ ድርኺት ስለዝፈጠረሎም ንመርገጺኹም ብሓበን ‘የ ዝጽምብሎ።

ወድኹም ኢብራሂም

18 መስከረም 2016

( ካብቲ ብእንግሊዝኛ ዝተጻሕፈ ቀንዲ ጽሑፍ ዝተርጎምናዮ)