መዓልቲ ካራ (ሴፈ-ጎዞሞ)!       7ይ ክፋል።        11-04-14።

ብሕሉፍ ዘይተገደሰ መጻኢ የብሉን።

……ንሕና ደቂ ኤርትራ ተጻሪፍና ተታሪኽና ደም ከነው ጽኦ እንደሊ ህዝቢ ወይ ሃገር ስለዘብህገና ኣይኮነን ንዛ ረብ ዘለና። ዘዛርበናስ ሎሚ ድማ ተርእዮ ማሕላን መ ሸላን ስለዝበዝሐ ጥራይ ብምዃኑ ዝተበደልናዮ ከይንዛ ረብ ግደፍ ኣፍና ዝዓብሰናስ ቅልጽምና’ውን ከምዘይተ ዓጸፈ ኩሉ ክርዳኣልና ኣይነዕጀጁውን። እቲ ናይ ትማ ሊ ዳግማይ ዝተራእየ ወተሃደራዊ ረጽሚ ድማ ፍታው ን መደብን ህዝቢ ኤርትራ ከምዘይምዃኑ ከምጸሓይ ቀ ትሪ ስለዝበርሀ፡ ተመሊስና ናብ ዕንኪላሎ ዘእቱ ኣብ ዘ ይሃለወሉ እዋን ታሪኽና ክንፈልጥ ንእንገብሮ ቃልሲ  ብቂምን ተኹታኹነት ጸረ-ሰላምን ክጥመት የብሉን። ዘይፈለጥናዮ ወይ ገና ዝተዓብዓበ ናይ ውሽጢ ኮነ ናይ ግዳም ታሪኽና ስለዘሎ ድማ ከምዚ ዝብል ጽኑዕ እምነት ኣለና። “ትማሊ ዝመሰለቶ ንዘይፈለጣ ጽባሕ ንእትመስሎ ኣይክትራ ኣዮን ኢያ”!! ንቐጽል በሉ።

“እንታይ ንግበር”?  ጉዳይ ምሩኻት ዓሳክር ቅልጡፍ ውሳነ ክዋሃቦ ነይርዎ። ዝኾነት ሃገር ድማ ክሳብ ኣብ እዋን ሓደጋ ከይተ ረፈ ዘዘዋጽኣ ፖሊሲ ትሕንጽጽ እንድያ፡ ወነንቲ ዓወት ዓድዋ’ውን ብመሰረት “በፍትሓ ነገስት” ናይቲ ግዜ ቅዋም ኢቲዮጲያ ምዃኑ ኢዩ) ን800 ኤርትራውያን መቕጻዕቲ (ቅጣት) ተበየነ። እንታይ ዝኣመሰለ ቅጣት? ብመንጽር ፍትሓውነትኸ?

ፍትሒ እንታይ ማለት ኢዩ? መንኢዩኸ ፍትሒ ዝደሊ? ንዝብል ኣጽኒሕና እቲ “ቅጣት” (መስለብቲ መሓውር) ከመይ ነበረ? ናብ ዝብል ነምርሕ።

ዋእ፡ መቸም ኣብ ዓለም ብዙሕ ዓይነት ግፍዒ ተራእዩ ኢዩ። ዋላ’ዃ ከይመጸ ክኽልከል፡ እንተመጸ’ውን ክውሕድ እናተኻእለ እንተዘይተገብረ፡ ንከም ኣብዳሚ ሕማም፡ ባህርያዊ ሓደጋታትን መሰላቱንሲ “ተኣዚዙ” ተባሂሉ እናተመኽነየሉ ሰብ ይቕበሎ ይነብር። ሰብሰርሖ ህልቂት ግና ንሕዱር ጽልኢ፡ ቂምን ሕነን ኢዩ ዝዕድም። ዓለምና ድማ ብዙሕ ከምዚ ዓይነት ርእያ ኢያ። ግዳያት መቕዘፍቲ ኲናት፡ ጃምላዊ ግዳያት ፎርኖታት ሂትለር፡ ጃምላዊ መቕዘፍቲ ጎዞሞ ናይ ሩዋንዳ፡ በቢዓይነቱ ብሰበብ ፖለቲካ ዝፍጸም ማሕነቕትን ብዙሕ ወዘተን ክጥቀስ ይከኣል። ነገር ዓለም ኮይኑ ዝኾነ ሰብ ብሞት ዘቕጽዕ በደል ምስዝብድ ል ብሕጋውን ሞራላውን መገዲ ምስዝፍጸም ምቕባሉ ዘገድድ ክኸውን ይኽእል። ብፍላይ ንሕጋዊት ውሳነ ሞት ፍትሒ ስለ ትፍውሳ መድሃኒት ሕነን ዕግርግርን ኢያ። ውሳነ ሞት ብሕግን ፍትሕን እንተጸዲቑ’ውን ብሞራላዊ መገዲ ክፍጸም ይግባእ። እዚ ማለት ብጥይት፡ ብማሕነቕቲ ዝኣመሰለ ተፈጻምነቱ ይርአ። ሕልፍ-ሕልፍ ኢሉ’ውን ብናይ ኤለክትሪክ መንበራት ወይ ዓራውቲ ዝፍጸም ሞት ይርአ’ዩ። እንትርፎ ኣብገለ ሃገራት ምስሃይማኖት ብዝተኣሳሰር ነገር ኣንጻር ስርቂ ተባሂሉ ዝተገብረ እንተዘይኮይኑ፡ ንምሩኻት ኲናት ዝተበየነ መቕረጽቲ መሓውር ኢልካ ነገርከ እንታይ ኢዩ? ኣበይ ክፋል’ዛ ዓለምከ ተራእየ?

ሕጂ’ውን ንመንፈስ ፈጸምቱን ፍትሓውነቱን ገዲፍና፡ እስከ ንተፈጻምነቱ ንተዓዘብ።

ብወገነይ ግደፍዶ ንመቑረጽትስ፡ ነቲ ዝገበሩ ገይሮም ንክቕሽሹና ክብሉ “ኢቲዮጲያ እናትኩም፡ እህትኩም፡ ጎረቤትኩም ፍን ጫሕ-መሰንገለኹም ወዘተ….ዝብሉዎ ጣቛ ከይተረፈ ፍጹም ኣይብርሃንን ኮይኑስ ተዛረበሉ ኣይመጻንን ኢዩ። እሞ በሉ እቲ ኣገባብ መስለብቲ መሓውር (እንተላይ ብልዕቲ ወዲ-ተባዕታይ ይሰልቡ ኢዮም ኢለሞም) ምሩኻት ኤርትራውያን ብከመይ ከምዝነበረ ንርእሱ “ነባሪ ፖለቲካ” ስለዝኾነ ባዕልኹም ፋሕቲርኩም ክትረኽቡዎ እንተዘይኮይኑ ብወገነይ ዝነግረኩም ቅንጣ ብ ነገር የብለይን። እንተደሊኹም ግን ከምዚ’ንዶ ሕሰቡ፡-

አእ! ሰብ ምቕታል ከምቲ ኩሉ ካልእ እኪት ተለማዲ ኮይኑስ፡ እንተኾነ ከምቶም ናይ ናዚ ሰራሕተኛታት ሞት ከምዕለታዊ ስ ራሕ ይልመድ፡ ካብኡ ዝተረፈ ዋላ’ዃ እንተዘይተደልየ ንዝኾነ ሰብ ብጥይት ከተዕርፎ ንኩልኻ ግልግል ኢዩ። ሕጊ ጸቒጡካ ብማሕነቕቲ ከተሕልፎ እንተተኣዘዝካ’ውን እታ ገመድ ኣብክሳድ መዋቲ ኣእቲኻ ንዝኸውን ነገር ንዘይምርኣይ ገጽካ ክትክው ል ከምዝካኣል ዝጠቕሱ ኣለዉ። ሓኪም ኮንካ ንድሕነት ሰብ ክትብል ንርእሱ ብዙሕ ድፍረት ዘድልዮ ነገር ኣሎ። እዚ ግን ካ ብቲ ንዶላር ክትብል መቀያየሪ ኣካላት ክትምዝሕቕ ሂወት ሰብ ምጥፋእ ኣንጻር ፍትሒ ብምዃኑ ዘራኽብ የብሉን። ብተወሳ ኺ ብዛዕባ ናይቲ ውጽኢትን ክንክንን ናይቲ ዝውገስ ዘሎ ሰብ ብዙሕ ምተባህለ። ዝኾነ ይኹን መቑረጽቲ ከምፖለቲካዊ መ ቕጻዕቲ እንተተኣሚንሉ ምቑራጽ መሓውርከ ከመይ ነበረ ኢና ንብል ዘለና።

ኣይኣዝዝ እንድዩ፡ እንተተኣዚዙ ግን ዋላ ጽባሕ ብዝኽፈሎ ጻማ ሰማያውነት እንተተኣማመነ፡ ኣካላቱ ንካራ ኣሕሊፉ ዝህብ ሰ ብ ኣይተፈጥረን’ሞ ንጎነጻዊ ውሳነ ምድላው ምርጫ ዘይኮነ ግድነት ምዃኑ ካብመን ይኽወል? ፈጸምቲ’ውን ነዚ ስለዝርድኡ ከምዚ ዝስዕብ ከምዝገበሩ ክከውን ይኽእል ኢልኩም ሕሰቡ።

እስከ ምስሊ የሱስ ኪርስቶስ’ሞ ዋላከምኣብነት ሓዙ። ንሱ ብፍቓዱ ኣብታ መስቀሉ ምስተሸንከረ ክገብሮ ዝኸኣለ ነገር ኣይተ ራእየናን። ነቶም ኤርትራውያን ድማ ጉምቦ ኣካላቶም ክቑረጽ እንከሎ ክመጽእ ንዝኽእል መልሰ-ተግባር ንምልኣም ከምቲ ዝ ተጠቕሰ ንሓደ ሰብ ኣብ ሓደ ቃሬዛ መሰል ዝተጸርበ ከቢድ ገረብ የደቅስዎ’ሞ፡ የማናይ ኢዱን ጸጋማይ እግሩን ኣንሰላልዮም ብመጽዓን ወይ ገመድ ኩላ ነብሱ ምስቲ ጉንዲ ብሓይሊ ገሚዶም ምዕይ ከምዘይብል ምስኣሰርዎ፡ (እቲ ስእሊ ኣዕብይዎ’ሞ ምስሊ ክራኣየኩም’ዩ) ወዮ ክምስራሕ ዝተዋደደ ፍጡር ከየእዊ ድማ ኣብ ኣፉ ጉርማጸ-ልዓት ምስደርገሙሉ፡ ኣዒንቱ ኣብ ክ ንዲ ብቅብጸተ-ተስፋ ዝዕጸዋ ዘልኣለማዊ  ታሪኽ ክስንዳ ክመስላ ንማህደረ ዛንታ እናኣቕባሕብሓ ንዝኸውን ይዕዘባ።

ሓደ ረሳን ሰብ በዓል ፉሉሕ ደም ሰለሙነ-ሳባዊ ወዲ ሽዋ-ይስራኤለታይ፡ ጎተናኡ ከምፋረ ጋውና ኣግዒሱ ጋማ ቀያሕ ጨርቂ ዝኣሰረ ክዳን ሓበሻ ተኸዲኑ ነጸላኡ ተደግዲጉ ብየማናይ ኢዱ መላጸ ዝብልሑ ዱልዱል ካራ ብምዕታር፡ ከምጽጋባ ብዕራይ መሬት እናፋሕተረ ኣብርእሲ’ቲ ብሂወቱ ዝተገንዘ ሰብ ብምዛር፡ ሽዑ የዝሙሩዋ እንተነይሮም ድማ “የፍየል ወጠጤ” ክሽልል ጸኒሑ“ቱታ፡ቱታ፡……..እናበለ ምስፈከረ፡ ንወያ ጉምቦ የማነይቲ ኢድ ግኑዝ ዕትዕት ኣቢሉ ‘ንስኺ ዲኺ ቃታ ስሒብኪ ንወዲ ኣቢሲኒያ ከተላእሚ መጺእኪ ኣንቲ ውርደተኛ”!! እናበለ ብሓያል መነሊከ-ኣሉላዊ ወኒ ካብታ ጉምቦኣ ምንጥል!! ኣቢሉ ንወገ ን የማኑ (ናይ ኣእዳው መአከቢ ምዃኑ ኢዩ) ደርብዩ፡ ብጭራሽ ክመታትሮ እናመሰለ ኣፍጢጡ እናጠመቶ ይሕንሕን።

ከመቅጽበት መሬት ብመኾፊ ዘይበቕዖ ሃይቂ ውጹእ ቀይሕ ደመ-ነፍሲ ተጥለቕልቕ። ሽዑ ንሽዑ’ውን ነታ ግዳይ ከምኣካል ወ ጌሳ ተጸብጺቡ ዝግበረላ መቐምረሪ’ዃ እንተነበረ “ገደደ”! ኢልኩም መታን ልብኹም ከይትዝልሕጠኹም ኣይነግረኩም ኢየ።

ቀምራሮ ንወያ ሓኽሊ መሰል ጉንድብቲ ኢድ ኣብ መቐምረሪ እናደርገምዋ፡ ሰላባይ ከኣ ብኣንባኣ ብናይ ፈራህ ጭካነ ነታ ው ጥርቲ ጸጋመይቲ ጉንቦ እግሪ ዓትዒቱ “ናብዛ ቅብእቲ ምድረ-እስራኤልሲ እንታይ ኣምጽኣኪ ኣንቲ የሁዳ”! ብዝዓይነቱ ክቱር ‘ጀግንነት’ እናኣንፈርፈረ ምንጥል! ኣቢሉ ንጸጋሙ ሰው የብላ’ሞ፡ ቦታ ንቀምራሮ ገዲፉ ክሳብ ካልእ ዝምስራሕ ዝቕርቡሉ ኣ ብ ዝተዳለወሉ መንበር ኮፍ ኢሉ ብኢቲዮጲያዊ ትዕቢት ብርዙ እንዳጨለጠ ካራኡ ይስሕል።

ኣብ ሓንቲ ጉምቦ ኢድ ክንደይ መትኒ ደም፡ ህዋሳት ስምዒት፡ ጀማምትን ጭዋዳታትን ከምዘሎ ፈላጣት ሕተቱሉ። ወያ ፍጥ ረት ኣምላኽ እምባኣር ካብቲ መፈጠራዊ ኣካላ ሓንሳብን ንሓዋሩን ብምፍላያ ከምዛ ጭራ ጠበቕ’ዃ እንተ ኣንፈርፈረት፡ ንዋና ኣ ድኣ ይዋኡ’ምበር ንሳስ ሓንሳብን ንሓዋሩን ተፋንያ ኢያ። ወያ ቁራጽ ጉንዲ’ውን ዳግማይ ንዘይትጭብጭብ ነገር ተጎልዒማ ትተርፍ። እቲ ብፍርሂ፡ ቃንዛን ኣውያትን መሬት ከየጨንቕ ኣፉ ዝተለጉመ ግዳይ ግዳ ትርፎ ዓፍራን ግዕራን ከምቲ ዝተጸበ ይዎ ወይከ ኣውያት! መብዛሕትኡ ሓንሳብ ኣዒንቱ ምስተዓመታ ኣየምለሰን። እቲ ብሂወት ዝተረፈ’ውን ክመስሎም ክብል ክ ራታዕ ኣይረኣዩዎን። ኣይመሰሎምን’በር ቀደሙ ንዓዖም ምስኣመነ እንድዩ ተጠሊሙ ዝመተ! ሞት’ኮ ከምታ ክትፍጠር ንሳ ድ ማ ሓንሳብን ንሓዋሩን ኢያ። ንካልእ መለኮታዊ እምነትን ትጽቢት ዳግመ-ፍጥረትን ከይረሳዕና፡ ኣብዛ ምድራዊት ዕድልና ግ ና ሓንሳብ ንፍጠር፡ ሓንሳብ ድማ ንመውት ባቃ!!

ሃሙሽተአን ፋብሪካታት እቶን ሂትለርስ ኣብ ሰዓት ክሳብ ኣርባዓ ምዉታት ናይ ምዱዃዕ ብቕዓት ነይርወን ይባሃል። ወዮ ’ሓ ርበኛ ሰላብ መሓውር ሙሩኻት’ ከ ኣብ ሰዓት ወይ ኣብ ሓደ መዓልቲ ክንደይ መሓውር ይኽንትፍ ይነብር? ክንደይ ቆረጽቲ ይነብሩ፡ ኣብ ክንደይ መዓልቲኸ ተወዲኦም ይኾኑ ዜጋታትና? መታን ብቆራጻቶም ክነብሩ ዝተገብረሎም ሕክምናኸ……….

ኣብ ማሕበራዊ መዳያቱ እንተረኣና ‘ዓንቛስ ያኢ እግሪ ክኾነለይ’ እናተባህለ ዝሰዓበ ባጫን ውርደትን ኣየርእኹም። ዝኾነ ኮይ ኑ እቲ ሽዑ ዝትንከፍ ዘይመሰለ ሰኽራም ዓወት ጎረቤትና ዘፍ ዝበለሉ ወቕቲ ክሳብ ዝዕለሎ፡ እቲ ሽዑ’ሞ ጣልያን ወራሪ ኮይ ኑ’ዩ ዝመጸና። ‘ሓቂ ንምዝራብ’ ኢሎም ዝትርኹ ክስምዑ ንሱ ንዓሳክሩ ነበር ብሓፈሻ፡ ብፍላይ ድማ ንስንኩላቱስ ኣይጠለመ ን። ደቦዚቶ ትፈልጡ ሰባት ምስሎምን ናብሮኦምን ትዝክሩዎ ኢኹም። ሎሚ ድማ ንሕና ገላዩ ኰንና ባዕልና ብምምጻእ ዓዱ ኣዕለቕሊቕናዮ እነና። ኩሉ ተገላቢጥና ጣልያን ዝምስገነሉ ግዜ ኣርኪብና። ንሱ ንስንኩላቱ ብጥይት ኣይኣርበደን ማለተይ’የ!!!

‘ሓሪስካ ኣይሓለፈ ተጋዲልካ’ ክብል ባሺኖስ ሓቁ’ዩ። ክውስኸሉ፡ ሸቂልካ ኣይረሃወ ተሰዲድካ። ዕጫ ኤርትራዊ!!

ስርዓተ-መስለብቲ ብከምዚ ዝተባህለ እንተቀሪጽናዮ ንምልኣተ-ታሪኽ “ኣበይከ ተፈጸመ”? ምባል ኣይተርፍ። እንተኾነስ ንሓ ዋሩ ምስታ ቦታ ንዘይምጽላእ ዝኣክል ኣብቲ ከባቢ ምንባራ ጣራይ ይኣኽለና። ንጭብጥነቱ ግን በቲ እዋን ኩሉ ክርእዮ ግዲ ተደልዩ ነይሩ ብዝኸድካዮ ውዳቕ ቁራጽ ኣካላት ተዘሪኡ ከምዝነበረን፡ ንጉስ ድማ ብዝመጾም ጥርዓን (ራእሲ ወልደንኪኤል ናብ ንግስቲ ቀሪቡ ሓያል ተቓውሞ ከምዘቕረበ) ደው ከምዘበሉዎ ይትረኽ። ሙሩኻት መቸም ኩሎም ተቖሪጾም ኢዮም። እ ንተ’ቲ ብሂል ግን ምናልባሽ ንሙሉእ ህዝቢ ኤርትራ ከየስዕብዎ ግዲ ተፈሪሁ ነይሩስ፡ ‘ብርህራሀ’ ጃንሆይ መቕረጽቲ ደው ከ ምዝበለ ነገሩና።

ዝኾነስ ኮይኑ፡ ብሓደ ዝተፈጥራ ኣካላት በበይነን ክመታን ክቅበራን ክትርእስ ክንደይ ይኸፍእ!

ዓለም ድማ ብፍጡራታ ክትዋዘ ከምዝማዓራ በቲ ሓደ ማእለያ ዘይብሉ ንጹህ ህዝቢ ከምዛዋዛ ክእርበድ እናተዓዘበት ሎሚ ከኣ ሂወት ክትራታዕ ምርኣይ ከምስቅያትን ሓጥያትን ተቖጺሩ እዚ ሓድሽ ዎሎዶ ፈረንጂ ክሳብ ነታ ባዕሉ ዝበልዓ ደርሆ-ሓ ሰማ ክሓርዳ እንተነጊርካዮስ ይትረፍ እንተ ኣርኢኻዮ’ውን ከምኡ ዓይነት ፋሽሽትነት ርእዩ ስለዘይፈልጥ ከይተገረመ ኣይሓል ፍን። እቲ ዝብሉና ሓቆም እንተኾይኖም ብኸምኡ ዝዓበየ ሰብ ንከምኡ ሰብ ክእርብድ ምርኣይከድኣ ምጾታት ዶኾን ኮይኑ?

ኣብ ዝቕጽል የራኽበና።

ጎደፋ፡