ቋም ምዱብ ሰራዊት ይሃልወና
የዋህ ሓፋሽ ህዝቢ ካብ ጊዜ ገድሊ ጀሚሩ፡ ከምዚ ሕጂ ዘይኮነስ ብጀካ ኢሳያስ ካልእ ሊቅ ዝኾነ መራሒ የልቦን ኢሉ ዝኣመነሉ እዋን ነይሩ’ዩ። ተዛሪቡ መዓርን ጸባ ዘፍስስ፥ ተዛሪቡ ዘስምዕ፡ ሰሪሑ ደድምዕ፡ ተቃሊሱ ዘውድቅ፡ እፍ ኢሉ ህይወት ዝስኹዕ፡ ኲሉ ዝፈልጥ፡ ተኣምር ድሰርሕ፡ ዝተንበዮ ዘብጽሕ፡ ሊቀ ሊቃውንት ኮታስ መዓረ ፈጣሪና ጌርና ሓሲብናዮ ኔርና ኢና። ሕጂ ሕጂ ግዳ ኩሉ ነገር ኮር ተገምጠል ኮይኑ፡ ግናያት ሕልሚታት ኢሳያስ ኣብ ባይታ ጋህዲ ኮይኑ ወጺኡ ኣሎ።

ውሕስነት ሓንቲ ሃገር ብናይ ዓይነትን ዕብየትን ምክልኻል ሓይሊ ሰራዊት ይምዘን። ናይ ሓንቲ ሃገር ምክልኻል ሓይሊ ብሰለስተ ወይ ሊዕሊኡ ደረጃታት ሰራዊት ክህልዋ ይኽእል። ብቀዳማይ ደረጃ ዝስራዕ ግን ምዱብ ሰራዊት እዩ። ዝኾነት ሃገር ከም ሃገር ክትቀውም ኮላ ብቅድምያ ሰሪዓ ትሰርሓሉ እንተሎ ምምስራት ቋሚ ምዱብ ሰራዊት እዩ። እዚ ሰራዊት እዚ ኣብ ቀጻሊ ልምምድን ተዓሊምን ጊዚኡ ዘሕልፍ፡ ወሰናስን ሃገር ዝሕሉ፡ ዝኾነ ቅልውላዋት ውሽጢ ሃገር ዝከላኸል፡ ደመወዙን መነባብሮኡን ዝተፈልጠ ቁጹር ሰራዊት እዩ። ዓንዲ ሕቆ ምክልኻል ሓይሊ ኮይኑ ከኣ የገልግል።

ካልኦት ኣካል ናይዚ ምክልኻል ሓይሊ ወይ ከኣ ተደመርቲ ዝበሃሉ ከኣ ሃገራዊ ኣገልግሎትን ህዝባዊ ወይ ዕቁር ሰራዊት ዝበሃሉ እዮም። ሃገራዊ ኣገልግሎትዝበሃሉ ካብ ክልል ዕድመ 18 ዓመት ንላዕሊ ዘለዉ መንእሰያት፡ ንዝተወሰነ ጊዜ (18 ኣዋርሕ) ንተዓሊምን ነጻ ኣገልግሎት( ብዘይካ ኦለታዊ መግቦምን ሚሊታሪ ክዳኖምን ናይ ጁባ መሻርፎምን ዝሕሰበሎም) ኣብ ሓይልታት ምክልኻል ሰራዊት ይኹን ኣብ ካልእ ክፍልታት መንግስቲ ተጸንቢሩ ጸኒሑ፡ ተፋንዩ ንኣብ ሲቪል መነባብሮ ዝምለስ እዩ። ህዝባዊ ሰራዊት ዝበሃል ከኣ ቅድሚ ሕጂ ናይ ሰራዊት ተዓሊም ወሲዶም ዝተፋነዉ፡ ብቁዓት ኣካል ዘለዎም፡ ሓሓሊፎም ተዛማዲ ልምምድን ተዓሊምን ክወስዱ ዝኽእሉ፡ ካብ ስንክልና ነጻ ዝኾኑ፡ ኣብ ጊዜ ሓደጋ ወይ ኩናት ከም ደጀን ኮይኖም ዘገልድሉ ኣባላት ዘለዉዎ ኣካል ምክልኻል ሰራዊት እዩ። ቅልል ብዝበለ ዘረባ እዞም ዳሕራዎት ክልተ ተሓጋገዝቲ ናይ ምዱብ ሰራዊት ማለት እዮም።

ምቛም ቛሚ ምዱብ ሰራዊት፡ ማዕረ ማዕረ ምትግባር ቅዋም ኤርትራ 1997 ዝሕተተሉ ጉዳይ እዩ። ኣብ ኤርትራ ቋሚ ምዱብ ሰራዊት ዝበሃል የለን። ንምድንጋር ብምዱብ ሰራዊት ዝፍለጡ፡ ካብ መራሕ ጋንታ ንላዕሊ ዘለዉ ካብ ኮፕራል ክሳብ ጀነራል ማዕርግ ዝተወሃቦም ተጋደልቲ ደሞዝተኛታት ጥራይ እዮም። ካብ ሃገራዊ ኣገልግሎት ንጣር ሓደ’ኳ ማዕረግ ዝረኸበ የሎን። ክሳብ ኣብዚ ቀረባ እዋን፡ ህዝባዊ ሰራዊት ምዕላምን ምልምማድን ክሳብ ዝተጀመረሉ እዋን፡ ቅርጽታት ሓይልታት ምኽልኻል ኤርትራ ብሃገራዊ ኣገልግሎት ጥራይ ዝተሸፈነ እዩ ነይሩ። መቃን ጊዜ ሃገራዊ ኣገልግሎት፡ ዘበናዊ ባርነት መወዳእታ ምስ ተሳእነሉን ምስነውሐን፡ ዕሱብ ኢሳያስ ምኳኑ ምስ ፈለጠን፡ ሞያ ከይመሃርን ሰሪሑ (ምኒዋለ ወሲኻ) ከይኣቱን ምስ ተከልከለ፡ ዘርሞ-ዘርሞ ኮይኑ ከይተርፉ፡ ባኪኖም ከይተርፉ፡ ኣባላት ሃገራዊ ኣገልግሎት፡ ብምሬት፡ ናብ ጸልማት ስደት፡ በብዝጠዓሞም ምስተጓደሉ፡ ምዕላምን ምውዳብን ህዝባዊ ሰራዊት ተጀሚሩ። ወዮ ኣባላት ህዝባዊ ሰራዊት ዓበይቲ ስለዝኾኑ፡ ንስደት ኣይከዱን ‘ዮም ተባሂሉ እዩ።

እምበኣርከስ ሕጂ ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ፡ ሰራዊት ደምሂት ኣብ ግምት ከየእተኻ፡ ካብ ሃገራዊ ኣገልግሎት ናብ ህዝባዊ ሰራዊት ተሰጋጊሩ ኣሎ ማለት እዩ። እሞ እዚ ሰራዊት እዚ ምስብዙሕ ጸገማቱ ሃገር ካብ ዝኾነ ወራር የድሕና ‘ዶ ይኸውን? ኣይግበሮ ድኣ ‘ምበር የድሕነና እዩ ዘብል።

ብዛዕባ ወተሃደራዊ ኩነታት ብዙሕ ክዛረብ ኣይደልን እየ ዝብል ኢሳያስ፡ “ህዝቢ እዩ ሰራዊት” ብዝብል ጠባሪ ቃል ቁሚ ምዱብ ሰራዊት ከይምስረት ከልኪሉ ደሞዝ ዘይክፈሎም ሃገራዊን ህዝባአን ሰራዊት ክውድብ ጊሩ። እምበኣርከስ ኢሳያስ ኣብ ዘየሎ ቅርጺ ሓይልታት ምክልኻል ኤርትራ ፍልስፍና ኣትዩ እዩ ኣብ ህዋ ዘንሳፍፍ ዘሎ ጨለ ተዛራባይን ሓሃላማይ ቀትሪን እሱ እዩ።

ናይ ሎሚ ጽሑፈይ በዛ ቀልድ ክውድእ። ወዲ ኣርብዓን፡ ሓምሳን ዓመት በብተራ ናብ ስደት ክወጹ ዝተዓዘቡ ወዲ ሰማንያ ዓመት ኣቦ፡ ንሶም ‘ውን ብሰለስተ እግሮም ንስደት ተበገሱ። ብኹነታቶም ዝተገረሙ ወዲ ሱሳ ዓመት ኣቦ “ናይ ደሓን ዲኹም? ናበይ ድኣ እኹም ተበጊስኩም ደለኹም?” ኢሎም ሓተትዎም። “እግረይ ናብ ዝመርሓኒ ናብ ስደት።” ክብሉ መለሱ ወዲ ሰማንያ ዓመት ኣቦ ቅልጥፍ ኢሎም። ብመልሶም ዘይዓገቡ ወዲ ሱሳ ዓመት ኣቦ “እንታይ ተረኺቡ ደኣ ሓደ እግሩኹም ኣብ መቃብር ኣትዩ ከሎ ንስደት ተበጊስኩም?” በሉዎም። ወዲ ሰማንያ ዓመት ኣቦ ህድእ ኢሎም “ወዲ ኣርብዓ ወዲ ሓምሳ ዓመት ንስደት ከይዶም ኣለዉ፡ ወዲ ሱሳን ሰብዓን ከኣ ክስዕብዎም እዮም፡ ድሕሪኡ ንዓይ ከየረኻኸበለይ ከሎ ክእለየሉ ኢለ እየ።” በሉዎም ንብለኩም።

ምልኪ ይፍረስ ፍትሒ ይንገስ!!
ደብረ