ብመምህር ተስፉ ዘውደ።

መልሲ ክህበሉ ኣድላይ ኮይኑ ኣይተራእየንን። ብሓፈሽኡ ንኣንበብትን ተዓዘብትን እገድፎ። ኣብቲ ወፍሪ ባርነት ዝብል ጽሑፍ ናይ ተጋዳላይ ኣድሓኖም ገብረማርያም ዝቐዳሕክዎ የለን። መሰል ደራሳይ (copy right) ንመላእ ትሕዝቶ ናይ ደራሲ ደጊመ እንተ ዝጽሕፎ ኣበሃህለኻ ልክዕ ክኸውን ምኸኣለ። ይኹን እንበር ኣነ ባርነት ናይ መስፍናዊ ኣገላልጻ ባርያን ጭዋን ዝብል ናይ ትውልዲ ልዑልን ትሑትን ኣምር ዝያዳ የስምዕ። ብኣጋላልጻና ጭዋ ኮይኑ ጊላነት ግን ናብ ምምዝማዝ ገጻ ዝያዳ ተዘንብል። ሕጂ ኣብ ናይ ቃላት ኣተራጉማ እንተዘይ ነድህብ ዝሓሸ ነይሩ ይመስለኒ።

ተስፉ ዘውደ

ከምቲ ኣብ ራብዓይ ክፋል ዝገልጽክዎ እተን መካይን ዕላምአን ንፖርት-ሱዳን ኣትየን ኣብቲ ናይ ምብራቓዊ ሱዳን ዝርከቡ ኤርትራውያን ስደተኛታት ረድኤት ክህባ ኢዩ ተመዲቡ ዝነበረ። ካብ ወደብ ላስፐዝያ ንኣለክሳንድርያ ኣተና። እቲ ኩሉ ዝጽዕነት ናይተን መካይን ንስደተኛታት ስለ ዝኾነ ብስምምዕ ግብጽን ሱዳን ንኩላህና በዚ ጉዳይ ዝትዋፈርና ናይ ዲፕሎማሲ ቪዛ ተወሃበና። ንዓይ ዓቢ ናይ ህላወ ዋሕስ ነበረ። እዚ እውን ኣብቲ ዘካይዶ ምንቅስቓሳት  መጥቃዕቲ ክወርደኒ ስለ ዝኽእል ብወገን ጀርመናውያን ተሪር ስጉምቲ ክወስዱ ዝድርኽ ኩነታት ተፈጢሩ ኣሎ ማለት ኢዩ።

(ካብ ውሽጥን ግዳምን)
ነፍስ-ወከፍ ላህጃ ወይ ቋንቋ ናይ ባዕላ መግለጺ ኣለዋ። ናይ ምዝራብን ምጽሓፍን ፊደላትን’ውን ከይተረፉ ካብቲ ናይ ጽሑፍ ቅርጺ ዝመሃዙ ስነ-ጥበባውያን ረቂቕ ስምዒቶምን ንሓደ ወይ ሓንቲ መግለጺቶም ዝደረኸት ጦብላሕታን ኣምርን ዝተቐርጸ ጥራይ ኢያ ናብ ምምሃዝ ኣብጽሓቶም ክትከውን ትኽእል። ካብ ቅርጻ-መሬትን፣ ወይ ናይ ክሊማ ጠባይን ናይ መነባብሮ ልምድን ባህልን ዝተጸልወን ዝተበገስ’ውን ክኸውን ይኽእል። እቲ ብህዋሳት ዝቐርብ ምልክታታት ብርግጽ ንዘረባ ዝቕድም ኣካላዊ ምንቅስቓስ ኢዩ። ገጽ ኣእዳው ከምኡ እውን ኣዒንቲ ከናፍር ከይተረፋ ናይ ቋነቋ መበገሲ ክኾና ይኽእላ።

ዝኸበርኩም ተኻታተልቲ መርበብ ሓበሬታ ናይ ሎሚ ኣርእስትና ነቲ እኩይ ኣወዳድባ ኢና ክንምልከት። ሰብ ኣብ ማሕበርዊ ህይወቱ ምስ ከምኡ ፍጡር ዝነብረሉ ናይ ሓባር ውዕል ክኽትም ባህሪ ትድርኾ። ኣብ ኣማዓባብላ መነባብሮ ሰባት ንኹሉ ጎድናውን በይናውን ወይ ውልቃዊ ውንትኦም ብተናጸል ከማልእዎ ክግንዘብዎ ዘኽእል ግዴታ ኢዩ ዝድርኾም። ካልእስ ይትረፍ ኣብ ምህላውን ዘይምህላውን ዝተኸፍለት ዓለምና ኩሉ ፍጡር ብሰሪ ድኻሙ ክወርዶ ዝኽእል ካብ ባህርያዊ ክሳብ ግዳማዊ ሓይሊ ንምክልኻል ክምክት ከም ዘለዎ ይርዳእ። ክምክት ድማ ሓይሊ ከድልዮ ናይ ግድን ይኸውን።

ኣብታ ቀዳመይቲ ዘመሓላለፍክዋ ጽሕፍተይ ገለ ናይ ፊድላት ጌጋታት ምንባሮም ደጊመ ኣብ ዘንበብኩሉ ግዜ ረኺበ። እቲ ዘገርም ድማ ኣብ ኩሉ ዝሰዶ ጽሑፋተይ’ውን ከምኡ ምንባሩ በሪሁለይ። እዚ ጉድለታት’ዚ ንብዙሓት ዘጋጥም ዘሎ ኢዩ። እቲ ናይ ግእዝ ፊደላት፣ ንሓንቲ ፊድል ምስ ኣድመጽታ ተወቂጣ ድምጺ ክትህብ ዘጋጥም ተደጋጋሚ ምውቃጣ ዘምጽኦ ተክኒካዊ ሽግር ከም ዝኾነ ርዱእ ኢዩ። ኮይኑ ግን ግዜ ወዲድካን ሃሰስ ኢልካን ክዕረ ይከኣል።

ውልቀ መላኺ ኩሉ ናይ ውልቀ ሰባት ሕጋዊ ንግዲ ፍቓድ ስለዝኸልከለን፡ እቲ ሕጋዊ ፍቓድ ዘለዎ እውን እንተኾነ፡ ስማዊ ድኣ እምበር ብግቡእ ስለዘይሰርሕን  ናይ መንግስቲ ማሕለኻታት ስለዝበዝሖን፡ 90 ሚእታዊት ንኤርትራ ዝኣቱ እቕሑትን፡ እቲ ዝርካቡ ካብ ኤርትራ ዝወጽእ ሰደድን ኮንትሮባንዳ ኮይኑ ከምዘሎ እቶም ምንጭትት የርድኡ።

ንግዲ ዕጸ ፋርስ (ሓሽሽ): ብሞያ ብዝሰልጠኑ ሰባትን: ልዑል ጥንቃቐ ብዘማእከለ ታዕሊም ብዝወሰዱ ስልጡናት ንፍሉይ ናይ ዕጸ ፋርስ (ሓሽሽ) ሸቲቶም ኣብ ትሕቲ ቁጽጽር ዘውዕሉ ኣኽላባትን፡ ብዓለማዊ ምክትታል ሕጊ ፖሊስ ኢንተርፖል ክትትል ዝገበሮ ኮይኑ፡ ገና 'ውን ኣብ ትሕቲ ምሉእ ምቑጽጻር ዘይኣተወ፡ ኣብ ልዕሊ ህዝብታትን ሃገራትን ዓለም፡ ብሕልፊ ኸኣ ኣብ ልዕሊ'ቲ ሓድሽ ስነ ሓሳብን ምዕባለ ሃገርን ዓሚቕ ሰረት ዘንጽፍ ዓያዩ ጉልበት መንእሰይ ኣዕናዊ መቕዘፍቲ ዘኸትል ዘሎ ካብ ሕማማት መንሽሮን ቀዛፊ ሕማም ኤይድስን ፈሊኻ ዘይረአ ኣጽናቲ ምዃኑ ንማንም ስዉር ኣይኮነን።

ካብ ህዝቢ ኤርትራ ዝዘመቶ ልዕሊ ሓደ ቢልዮን ዶላር ኣዋፊሩ፡ ሓደ ካብ ቀንዲ ወነንቲ ብርክታት ቻይናዊት ትካል ጊሊ ኣወቶሞቢል ሆልዲንግ ክኸውን ዝበቕዐ ፕረሲደንት ኢሰያስ፡ ሽወደናዊት ትካል መፍረ-መካይን ቮልቮ፡ ምስታ ቻይናዊት ትካል ኣብ ዝገበረቶ ውዕል ቢዝነስ፡ ገንዘቡ ኣብ ናይ ምዕራባውያን ትካላት እንተዋፊሩ ውሕስነት ከምዘይብሉ ብምግላጽ ዕቃበታት ብሰንኪ ምርኣዩ፡ እታ ቻይናዊት ትካል ነቲ መስርሕ ውዕል ስለዝሰረዘቶ፡ በዚ ኸኣ ሽወደን ከምዝተቖጥዐት ምንጭታትና ሓቢሮም።